Klasyfikacja ogrodowa żonkili
Żonkile to najpopularniejsze kwiaty w Wielkiej Brytanii. Jesteś zaskoczony? Tak!!! Brytyjczycy kochają żonkile nawet bardziej niż swoje słynne na całym świecie róże. Królewskie Towarzystwo Żonkilowe jest najstarszym w Europie.
Narcyz jest wspaniałym kwiatem i aby lepiej zrozumieć, jak łatwo i pięknie jest tworzyć rabaty kwiatowe i cieszyć się kwitnieniem, poznajmy go lepiej.
Żonkile (łac. Narcissus) to wieloletnie rośliny cebulowe z rodziny amarylkowatych. Żonkile mają długie, wstęgowate liście u nasady. Szypułka jest bezlistna, okrągła lub spłaszczona, do 50 cm wysokości. Kwiaty są duże, 2-8 cm, pojedyncze lub w gronach (formy wielokwiatowe), zwykle bardzo pachnące. Występują formy proste i pełne. Żonkile kwitną od kwietnia do czerwca.
Zagłębmy się nieco bardziej w specyfikę selekcji i uprawy. Nadszedł czas, aby kupić dobre odmiany i cebulki od profesjonalnych hodowców. Pomożemy Ci dokonać świadomego wyboru, a także uniknąć irytujących nieporozumień i stworzyć piękną wiosenną rabatę kwiatową swoich marzeń!
Żonkil ma specjalną, unikalną strukturę kwiatu, dlatego opisano główne cechy odmian i mieszańców:
-
okwiat - czyli płatki kwiatu;
-
korona - wydłużony, cylindryczny lub miseczkowaty środek kwiatu.
Charakterystyka okwiatu i korony, ich kolor, kształt i struktura są bardzo zróżnicowane u żonkili. Klasyfikacją i rejestracją odmian żonkili zajmuje się Królewskie Towarzystwo Ogrodnicze Wielkiej Brytanii, jako jedna z najstarszych i najbardziej autorytatywnych organizacji na świecie.
Uwaga: cebulki różnych grup żonkili różnią się kształtem i rozmiarem. Znając te cechy, możesz uniknąć nieporozumień i kupić dokładnie to, czego potrzebujesz, a nie to, co pozbawieni skrupułów sprzedawcy mogą próbować Ci zaoferować.
Grupa 1 - Trąbkowe (Trumpet)
Są to żonkile pochodzenia ogrodowego. Jest to odmiana klasyczna. Każda łodyga ma jeden duży kwiat, a liście są szaro-zielone z szarymi włoskami. Cechy: kwiat jest klasyczny, korona kwiatu jest bardzo wydłużona, równa lub dłuższa niż płatki okwiatu. W tej grupie dominują kolory biały i żółty. Mniej powszechne są odmiany, w których korona i okwiat mają różne kolory.
Główne cechy:
- okres kwitnienia: kwiecień - maj;
- średnia wysokość: 35 - 50 cm;
- wielkość kwiatów: 6 - 8 cm;
- cebula: duża, ponad 5 cm średnicy;
- te odmiany dobrze się rozmnażają;
Żonkile z tej grupy mają uniwersalne zastosowanie, nadają się do cięcia, kształtowania krajobrazu i wczesnego pędzenia.
Grupa 2 - Narcyz Wielokwiatowy (Large-cupped)
Żonkile te są również pochodzenia ogrodowego. Cechy charakterystyczne: korona jest krótsza niż okwiat - ponad 1/3 długości płatków, może być gładka lub pofałdowana. Kolor kwiatów jest zróżnicowany. U mieszańców możliwy jest schemat kolorów, który nie występuje u dzikich gatunków: różowy, czerwony i odwrócony, w którym płatki są ciemniejsze niż korona.
Główne cechy:
- okres kwitnienia: kwiecień-maj;
- średnia wysokość: 35 - 45 cm;
- wielkość kwiatów: 8 - 12 cm;
- główka: duża, ale nieco mniejsza niż rurkowata.
Odmiany różnią się okresem kwitnienia i długością szypułki. Dobra ozdoba ogrodów nadaje się do cięcia i pędzenia.
Grupa 3 - Narcyz z małą koroną (Small-Cupped)
Narcyz Miniaturowy. Kwiaty są duże, pojedyncze, na silnych szypułkach. Cechy charakterystyczne: długość korony jest mniejsza niż jedna trzecia długości okwiatu. Kolor jest zazwyczaj biało-kremowy. Większość odmian kwitnie obficie i długo, aromat kwiatów jest bardzo delikatny.
Główne cechy:
- kwiaty są duże, pojedyncze, na mocnych szypułkach;
- cechy szczególne: długość korony jest mniejsza niż 1/3 długości okwiatu;
- okres kwitnienia: kwiecień - maj;
- średnia wysokość: 20 - 45 cm;
- kolor roślin jest zazwyczaj biało-kremowy. Większość odmian kwitnie obficie i długo, aromat kwiatów jest bardzo delikatny;
- wielkość kwiatów: 6 - 8 cm.
Żonkile z tej grupy doskonale nadają się do pędzenia, cięcia i kształtowania rabat kwiatowych.
Grupa 4 - Pełne (Double Narcissus/ Double Daffodils)
Najbardziej popularna grupa - Narcyz Pełny. Kwiaty są duże i występują w różnych kształtach i kolorach. Korona jest albo nieobecna, albo zastąpiona dodatkowymi płatkami - cały kwiat składa się tylko z podwójnego okwiatu.
Istnieje 5 podgrup, w zależności od kształtu kwiatu:
- okwiat jest zwyczajny, a korona nie jest rurkowata, lecz całkowicie zastąpiona przez wiele ażurowych wyrostków.
- zarówno okwiat, jak i korona są podwójne.
- bardzo bujny.
- okwiat pełny i długie wyrostki korony wewnątrz kwiatu. Najczęściej są mieszane, a kwiat wygląda bardzo nietypowo.
- wielokwiatowe - w kwiatostanie 3-6 podwójnych kwiatów.
Okres kwitnienia: kwiecień-maj. Średnia wysokość: 30 - 40 cm. Wielkość kwiatu: 7 - 10 cm. Ta grupa jest bardzo dekoracyjna i świetnie wygląda w mixborderach, nasadzeniach grupowych.
Grupa 5 - Narcyz Triandus
Jest to grupa niskich żonkili, kwiaty są małe, wdzięczne i delikatne.
Cechy:
- korona jest niewielka, w kształcie kielicha, a płatki są lekko odgięte do tyłu. Na jednej łodydze znajdują się jednocześnie 2-4 kwiaty. Kwitną wcześnie;
- okres kwitnienia: kwiecień;
- średnia wysokość: 20 - 30 cm;
- wielkość kwiatów: 6 - 8 cm;
- cebulka: 2,5 - 3 cm średnicy.
Nadaje się na pierwszy plan mixborderów, świetnie wygląda na trawnikach i skalniakach.
Grupa 6 - Narcyz Cyclamineus
Niewielka grupa, wywodząca się z gatunku żonkila cyklamenowego.
Cechy:
- cienka korona, której długość przekracza długość okwiatu. Płatki są silnie wygięte do tyłu;
- kwiaty są małe, pojedyncze, lekko opadające;
- kwitną wcześnie;
- okres kwitnienia: kwiecień;
- średnia wysokość: 20 - 25 cm;
- wielkość kwiatów: 3 - 5 cm;
- cebulka: 2 cm średnicy, okrągła.
Nadaje się na alpejskie wzgórza, do sadzenia wzdłuż ścieżek i w nasadzeniach łączonych.
Grupa 7 - Narcyz Jonquilla
Odmiany oparte na gatunku żonkila Jonquil, uzyskane przez krzyżowanie.
Cechy:
- małe kwiaty o niewielkich miseczkowatych koronach, nieprzekraczających 2/3 długości okwiatu;
- wąskie liście, podobne do trawy. Na łodydze kwitnie jednocześnie od 3 do 6 kwiatów;
- może rosnąć w jednym miejscu do 7 lat;
- kwitnie późno, okres kwitnienia: maj - czerwiec;
- średnia wysokość: 25 - 35 cm;
- wielkość kwiatów: 3 - 5 cm.
Dobrze wygląda na alpejskich wzgórzach, wzdłuż ścieżek i w mixborderach.
Grupa 8 - Narcyz Bukietowy/Tazetta
Wielokwiatowe. Na jednej łodydze kwitnie jednocześnie do 20 kwiatów, średnio od 3 do 5. Kwiaty są bardzo aromatyczne.
Cechy żonkili wielokwiatowych:
- małe korony;
- delikatne, zaokrąglone płatki;
- mają doskonałą mrozoodporność;
- kwitną późno;
- okres kwitnienia: maj - czerwiec;
- średnia wysokość: 30 - 40 cm;
- wielkość kwiatów: 4 - 7 cm;
- cebulka: 2 - 5 cm średnicy.
Grupa 9 - Poeticus
Żonkil biały lub żonkil pospolity to niewielka grupa niezwykle pachnących odmian. Świetnie czują się w półcieniu.
Cechy:
- duży płaski biały kwiat, lekko opadający, mała, płaska, jasna korona, wysoki;
- kwitną późno. Najpóźniej kwitnące spośród wszystkich żonkili;
- okres kwitnienia: maj - czerwiec;
- średnia wysokość: 40 - 50 cm;
- wielkość kwiatu: 6 - 8 cm;
- cebulka: 2 - 4 cm średnicy.
Dobrze sprawdzają się w rabatach, nasadzeniach mieszanych i są jednymi z najlepszych odmian ciętych.
Grupa 10 - Bulbocodium narcissus
Rzadka grupa żonkili. Ich ojczyzną są wyżyny śródziemnomorskie. W kulturze ogrodowej są trudne.
Cechy:
- duża lejkowata korona i drobne ostre płatki;
- okres kwitnienia: kwiecień;
- średnia wysokość: 10 - 15 cm;
- wielkość kwiatów: 3 - 5 cm.
Grupa 11 - Narcyz Split Corona
Jest to jeden z najpopularniejszych gatunków. Wyróżnia się niezwykłym kształtem korony i okwiatu. Kwiaty są duże. Kolorystyka łączy w sobie kilka barw.
Wyróżnia się 2 podgrupy:
- odmiany o stosunkowo masywnej koronie, której rozcięte segmenty są ułożone w 2 rzędach - split-corona. cechy rozszczepionej korony - korona jest rozcięta na więcej niż 1/3 długości.
- żonkile z całkowicie rozciętą koroną, której segmenty są ułożone w 1 rzędzie. Kwiat wygląda jak motyl.
- okres kwitnienia: kwiecień - maj. Średnia wysokość: 40 - 50 cm. Wielkość kwiatu: 10 - 12 cm.
Te żonkile mają jasny efekt dekoracyjny. Najlepiej wyglądają w małych grupach w mixborderach, w rabatach.
Grupa 12 - Inne żonkile
Grupa żonkili, która obejmuje te, które nie zostały uwzględnione w 11 poprzednich. Odporne na warunki atmosferyczne, bezpretensjonalne.
Cechy:
- zbliżony do klasycznego kształt kwiatów, wyraźna korona, małe kwiaty, krótkie rośliny;
- okres kwitnienia: kwiecień - maj;
- średnia wysokość: 15 - 25 cm;
- wielkość kwiatów: 3 - 5 cm.
Sadzona w ogrodach skalnych i wykorzystywana do tworzenia naturalnych ogrodów.
Grupa 13 - Żonkile gatunkowe
Specjalna grupa obejmująca gatunki dzikie i ich formy uprawne. Są rzadko spotykane w handlu.
Cechy:
- kształt kwiatu zbliżony do klasycznego, roślina krótka, kwiaty małe;
- okres kwitnienia: kwiecień - maj;
- średnia wysokość: 15 - 20 cm;
- wielkość kwiatów: 3 - 5 cm.
Żonkile z tej grupy są uprawiane jako kolekcjonerskie i wykorzystywane do tworzenia naturalnych ogrodów.
Zdjęcia: Depositphotos, Nova Photo Graphik